Türkiye’de Yabancılara Yasak Meslekler

Makaleler > Türkiye’de Yabancılara Yasak Meslekler

1)Devlet Memurluğu; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu m.48 ile yabancılara yasaktır.

2) Noterlik ve Hakim, Savcılık; 1512 sayılı Noterlik Kanunu m.7 ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu m.8 ile yabancılara yasaktır.

3) Avukatlık; 1136 sayılı Avukatlık Kanunu m.3 ile yabancılara yasak olmakla beraber m.44 ile ‘yabancı sermayeyi teşvik mevzuatı’ çerçevesinde Türkiye’de faaliyet göstermek isteyen yabancı avukatlık ortaklıkları, yalnızca yabancı hukuk mevzuatları ve milletlerarası hukuk konularında danışmanlık hizmeti verebilir. Bu kısıtlama; yabancı avukatlık ortaklığında çalışan Türk vatandaşı ya da yabancı avukatları da kapsar. Bu tür avukat ortaklığında, ortakların baroya kayıtlı olması şartı aranmaz. Bu kuralın uygulanmasında ‘mütekabiliyet(karşılılık) esası’ aranır.

4) Basın Yayın Alanı; 5187 sayılı Basın Kanunu m.5 ile her süreli yayının bir sorumlu müdürünün olacağı ve mütekabiliyet koşulu varsa, sorumlu müdürün yabancı olabileceği izah edilmiştir.

5)Veterinerlik; 6343 sayılı Kanun m.2 ile yabancılara yasaktır.

6)Eczacılık; 6308 sayılı Kanun m.2 ile yabancılara yasaktır.

7)Özel Hastane Müdürü; 2219 sayılı Hususi Hastaneler Kanunu m.9 ile yabancılara yasaktır.

8)Diş Hekimliği; 1219 sayılı Kanun m.30 ile yabancılara yasak olmakla beraber, 2527 sayılı Kanun ‘Türk Soylu Yabancılarla’ ilgili ‘yabancı diş hekimi yasağına’ istisna getirmiştir. ‘Türk Soylu Yabancılar’ haricinde kalan yabancılara yasaktır.

9)Hastabakıcılık ve Hemşirelik; Yabancılara yasak olmakla beraber, 2527 sayılı Kanun ‘Türk Soylu Yabancılarla’ ilgili ‘yabancı hastabakıcı ve hemşirelik yasağına’ istisna getirmiştir.

10)Doktorluk; Özel Hastaneler Yönetmeliği ek m.5 ile, Özel Hastaneler, Sağlık Bakanlığınca izin verilmesi kaydıyla yabancı doktor çalıştırabilir. Ancak bu şekilde verilen izin, hastaneye planlama kapsamında cihaz ve ünite ekleme hakkı vermez.

11)Turist Rehberliği; 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu m.3 ile yabancılara yasaktır.

12)Gümrük Müşavir Ve Yardımcılığı; 4458 sayılı Gümrük Kanunu m.227 ile yabancılara yasaktır.

13)Özel Güvenlik Görevlisi; 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun m.10 ile yabancılara yasaktır.

14)Maden Hakları; 3213 sayılı Maden Kanunu m.6 ile maden hakları madencilik yapabileceği statüsünde yazılı Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiliği haiz şirketlere ve medeni hakları kullanma ehliyetli Türk vatandaşlarına verilir. Yabancılara yasaktır.

15)Yabancı Uyruklu Seyahat Acenteleri; 1618 sayılı SASABK. m.3 ile yurtdışına tur düzenleyemezler ancak Türkiye’de faaliyet gösterebilirler.

16)Denizcilik Alanı; Türk Uluslararası Gemi Sicili ile 491 sayılı Kanun m.9 ile TUGS’a tescil edilen gemilerde ve yatlarda donatanın yabancı ve Türk olmasına bakılmaksızın gemi kaptanı yabancı olamaz. Donatanın Türk olması halinde ise, diğer gemi ve yat personelinin %51’i Türk vatandaşı olma şartı aranır, yani %49’undan fazlası yabancı olamaz.

Kabotaj Kanunu olarak bilinen 815 sayılı Kanun m.1 ile Türkiye sahillerinin bir noktasından diğerine yolcu ve mal taşımak; sahillerde limanlar dahilinde liman işleri ve kılavuzluk yalnızca Türk bayraklı gemiler tarafından yapılabilir. Yani yabancı bayraklı gemilere yasaktır. Yabancı bayraklı gemiler yalnızca Türk limanlarından yabancı limanlara veya yabancı limanlardan Türk limanlarına yolcu ve yük taşırlar.

Kabotaj Kanunu m.2 ile Nehir ve göller ile Marmara havzasıyla boğazlarda bilimum kara sularıyla karasularına dahil bulunan körfez, liman, koy ve diğer yerlerde vapur, römorkör, istimbot, motorbot, mavna v.s araçlarla nakliyat ve ticaret münhasıran Türk vatandaşları tarafından yapılabilir, yani yabancılara yasaktır.

Kabotaj Kanunu m.3 ile Karasuları dahilinde balık, istiridye, midye, sünger, inci, mercan, sedef, kum, çakıl v.s ihracı, enkaz kaldırma, dalgıçlık, arayıcılık, kılavuzluk, deniz bakkallığı, bütün deniz araçlarında kaptanlık, çarkçılık, katiplik, tayfalık ve amelelik, iskele ve rıhtım hamallığı, deniz esnaflığı yabancılara yasaktır.

Kabotaj Kanunu m.4 ile Yabancı uzmanların, kaptanların, tayfaların Türk gemilerinde istihdam edilmesine Bakanlar Kurulu izin verebilir.

17)Türk Akreditasyon Kurumu Yönetim Kurulu Üyeliği, 4457 sayılı TAKKGHK m.8 ile yabancılara yasaktır.

18)Serbest Muhasebicilik; 3568 sayılı SMMMYMMK. m.4 ile türk vatandaşı olma şartını aramış ancak m.8 hükmü ile yabancı serbest muhasebeci mali müşavirlerin, ‘mütekabiliyet(karşılılık) esası’ ile bu unvan altında mesleklerini Türkiye’de yapmalarına Bakanlık teklifi üzerine Başbakan onayıyla izin verilebileceği açıklanmıştır.

19)Sermaye Piyasası Kurulu Başkan ve Üyeleri; 6362 sayılı SPK. m.119 ile yabancılara yasaktır.

20)Şeker Kurulu Üyeliği; 4634 sayılı Şeker Kanunu m.8 ile yabancılara yasaktır.

21)Çarşı ve Mahalle Bekçiliği; 772 sayılı ÇMBHK. m.6 ile yabancılara yasaktır.

22)Kadastro Bilirkişiliği; Kadastro Bilirkişileri Hakkında Yönetmelik m.5 ile yabancılara yasaktır.